Hymn Ministrancki
Króluj nam Chryste, zawsze i wszędzie
to nasze rycerskie hasło.
Ono nas zawsze prowadzić będzie
i świecić jak słońce jasno.
Naprzód do boju młodzi rycerze
Do walki z grzechem swej duszy
Wodzem nam Jezus w Hostii ukryty
Z nim w bój nasz zastęp wyruszy.
Pójdziemy naprzód, naprzód radośnie
Podnosząc w górę swe czoła.
Przed nami życie rozkwita w wiośnie
Odważnie, bo Jezus woła.
Święty Dominiku Savio - patronie ministrantów - módl się za nami.
Sobór Watykański II prowadząc dzieło odnowy liturgii, zachęcił, aby w sprawowaniu liturgii brali udział wszyscy wierni zgodnie z przepisami liturgicznymi. W Konstytucji o Liturgii czytamy: ”Ministranci...również spełniają prawdziwą funkcję liturgiczną. Niech więc wykonują swój urząd z taką szczerą pobożnością i dokładnością, jak to przystoi wzniosłej posłudze i odpowiada słusznym wymaganiom Ludu Bożego”.
Modlitwa przed Mszą Św.
„Oto za chwilę przystąpię do Ołtarza Bożego,
do Boga, który rozwesela młodość moją.
Do świętej przystępuję służby. Chcę ją dobrze pełnić.
Proszę Cię, Panie Jezu, o łaskę skupienia,by myśli moje były przy Tobie,
by oczy moje były zwrócone na ołtarz, a serce moje oddane tylko Tobie. Amen.”
Modlitwa po Mszy Św.
„Boże, którego dobroć powołała mnie do Twej służby,
spraw, bym uświęcony uczestnictwem w Twych tajemnicach
przez dzień dzisiejszy i całe me życie szedł tylko drogą zbawienia.
Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen."
Niech Anioł Stróż bezpiecznie prowadzi Was do kościoła i z Wami wraca.
Przestroga dla ministrantów.
Ministrant usługuje przy Mszy św. z powagą, jaka jest właściwa temu miejscu i sprawowanym Tajemnicom, dlatego wszystkie czynności wykonuje spokojnie, bez pośpiechu i uważnie. Oby coś takiego nigdy się nie zdarzyło.
WIADOMOŚCI PODSTAWOWE DLA MINISTRANTÓW
Kto to jest ministrant?
Ministrant jest POMOCNIKIEM przy sprawowaniu Mszy świętej i podczas innych nabożeństw liturgicznych. Ministrant usługuje księdzu, gdy przygotowywany jest ołtarz i dary ofiarne potrzebne do ofiary Mszy świętej. Pomaga również po zakończeniu Mszy świętej.
Kto jest głównym patronem ministrantów?
Głównym patronem ministrantów jest św. Dominik Savio, który żył w XIX wieku. Jego wspomnienie liturgiczne przypada na 9. marca.
Co to jest zakrystia?
Zakrystia jest to pomieszczenie znajdujące się w każdym kościele. Przechowuje się w niej naczynia, księgi i szaty liturgiczne, zaś kapłan, ministranci, lektorzy i inni usługujący, przygotowują się tam do uczestnictwa w liturgii. Osoba odpowiedzialna za zakrystię to zakrystianin (inaczej kościelny).
POSTAWY I GESTY LITURGICZNE
Postawa stojąca – znak świadomego uczestnictwa i zaangażowania.
Postawa siedząca – wyraża skupienie, sprzyja rozważaniu Słowa Bożego.
Postawa klęcząca – znak adoracji i uniżenia.
Postawa leżąca – znak pokory i modlitwy.
Gest złożonych rąk – znak szacunku, modlitwy i prośby.
Gest podniesionych rąk – gest uwielbienia, radości.
Znak pokoju – oznacza pojednanie i braterstwo.
Znak krzyża – wyznanie wiary w Boga Trójjedynego.
Przyklęknięcie – uniżenie przed Bogiem.
Ukłon – wyraża cześć i szacunek.
Uderzenie w pierś – wyraża żal za grzechy.
SZATY LITURGICZNE
Alba jest szatą liturgiczną wspólną dla lektorów i duchownych. Jest to biała szata do kostek z długimi rękawami. Nazwa „alba” wywodzi się z jej białego koloru. Jest symbolem czystości duszy będącej w stanie łaski uświęcającej.
Komża jest to skrócona alba o szerokich rękawach. Jej symbolika jest taka sama jak alby.
Cingulum jest to sznur z frędzlami na obu końcach, którym przepasuje się albę. Cingulum symbolizuje wstrzemięźliwość i opanowanie.
Stuła jest to długa wstęga rozszerzana na końcach ozdabiana haftami. W liturgii symbolizuje ona władzę
i godność kapłana.
Ornat jest to wierzchnia szata liturgiczna używana do odprawiania Mszy Świętej.
Kapa jest to wierzchnia ozdobna szata liturgiczna w kształcie płaszcza, zapinana na piersiach klamrą. Używa się jej podczas wystawienia Najświętszego Sakramentu, nabożeństw oraz procesji.
Welon naramienny jest szatą używaną przez kapłana do trzymania monstrancji w trakcie błogosławieństwa Najświętszym Sakramentem oraz podczas procesji eucharystycznych.
NACZYNIA LITURGICZNE
Kielich jest to naczynie liturgiczne służące do konsekracji wina podczas Eucharystii.
Patena (kielichowa) to naczynie w kształcie talerzyka służące do konsekracji Hostii.
Patena (komunijna) to naczynie trzymane przez ministranta podczas Komunii, chroniące przed upadkiem Ciała Pańskiego na ziemię.
Patena (głęboka) służy do konsekrowania i przenoszenia Ciała Pańskiego w celu rozdania Go wiernym.
Monstrancja służy do umieszczania w nim konsekrowanej hostii oraz wystawienia w celu adoracji lub procesji.
Kustodia – naczynie, w którym przechowuje się hostię konsekrowaną przygotowaną do wystawienia
w monstrancji.
Melchizedek to otwierany uchwyt w kształcie półksiężyca służący do podtrzymywania Hostii w monstrancji lub kustodii.
Cyborium (inaczej puszka) to naczynie liturgiczne, w którym przechowuje się konsekrowane komunikanty
w celu udzielania Komunii Świętej wiernym.
Ampułki są to naczynia liturgiczne w kształcie małych dzbanuszków, w których podaje się wino i wodę
w trakcie Mszy Świętej.
Trybularz to metalowa puszka, w której spala się kadzidło.
Łódka (navicula) – naczynie przeznaczone do przechowywania kadzidła.
Pyxis – naczynie służące do przenoszenia Ciała Pańskiego, zwłaszcza chorym.
Vasculum – naczynie na wodę, do obmycia rąk kapłana z „odrobinek” (partykuł) Ciała Pańskiego.
Kociołek – naczynie z uchwytem przeznaczone na wodę święconą.
BIELIZNA OŁTARZOWA, SPRZĘTY LITURGICZNE
Korporał to mały obrus lniany, na którym ustawia się naczynia z Najświętszym Sakramentem lub przeznaczone do konsekracji Postaci Eucharystycznych.
Obrus – płótno, zwykle ozdobne, przykrywające ołtarz.
Puryfikaterz jest małym ręczniczkiem służącym do wycierania naczyń liturgicznych i palców celebransa.
Palka to usztywnione płótno, którym nakrywa się kielich mszalny, aby uchronić Krew Pańską przed zabrudzeniami.
Welon na kielich – tkanina, którą nakrywa się kielich do momentu przygotowania darów ofiarnych, a potem znowu po Komunii Świętej.
Ręczniczek – służy do osuszenia palców celebransa po obmyciu.
Bursa – usztywniona torebka, zawieszona na szyi, w której nosi się naczynie (Pyxis) z Ciałem Pańskim dla chorych.
Paschał – świeca symbolizująca Chrystusa Zmartwychwstałego.
Akolita – świecznik z płonącą świecą, używany w czasie czytania Ewangelii oraz noszony w procesjach (obok krzyża).
Kredencja – stolik, na którym stoją naczynia używane podczas Mszy Świętej.
Gong – używany jest podczas przeistoczenia.
Dzwonki – zwykle poczwórne dzwoneczki, które służą do informowania wiernych podczas sprawowania liturgii kiedy mają zmienić postawę, np. uklęknąć lub powstać.
Kołatka – używana zamiast gongu i dzwonków od Wielkiego Czwartku do Wigilii Paschalnej.
KSIĘGI LITURGICZNE
Mszał stanowi księgę zawierającą teksty stałe i zmienne oraz przepisy potrzebne do odprawienia Eucharystii.
Lekcjonarz jest to księgą zawierająca czytania biblijne i śpiewy międzylekcyjne.
Ewangeliarz jest to zdobiona księga zawierająca tekst Ewangelii, używana podczas uroczystych celebracji liturgicznych, noszona w procesji.
Brewiarz (Liturgia godzin) zawiera modlitwy uświęcenia dnia do odmawiania przez duchownych (obowiązkowo) i świeckich (dowolnie)
Agenda liturgiczna (nie należy do ksiąg liturgicznych, ale trzeba ją znać) jest to księga zawierająca różne nabożeństwa, błogosławieństwa i poświęcenia oraz sposób ich celebrowania.
Ceremoniał – zawiera przepisy i formy uroczystego sprawowania liturgii.
Pontyfikał zawiera modlitwy i przepisy dotyczące obrzędów sakramentów i sakramentaliów sprawowanych przez biskupa.
Benedykcjonał (księga błogosławieństw) zawiera różne błogosławieństwa i poświęcenia, składa się z dwóch tomów.
Kancjonał – śpiewnik liturgiczny, zawiera teksty śpiewów i nuty.
ELEMENTY WYPOSAŻENIA KOŚCIOŁA
Chrzcielnica – zbiornik wypełniony wodą święconą, przeznaczony do sakramentu Chrztu.
Tabernakulum – mała szafka przeznaczona do przechowywania Najświętszych Postaci.
Wieczna lampka – stałe światło umieszczone w pobliżu tabernakulum, jest znakiem obecności żywego Chrystusa.
Kropielnica – naczynie z wodą święconą umieszczone w przedsionku kościoła.
Konfesjonał – sprzęt kościelny, w którym kapłan wysłuchuje spowiedzi.
Ołtarz – miejsce modlitwy kapłana i ofiary podczas Mszy Świętej.
Ambona – miejsce służące do czytania tekstów liturgicznych i głoszenia kazań.
Sygnaturka – dzwonek przy wyjściu z zakrystii, który służy do informowania wiernych, że rozpoczyna się liturgia.
KOLORY LITURGICZNE
Kolor biały jest symbolem czystości, radości, świątecznego nastroju. Używa się go podczas: Okresu Bożego Narodzenia, Zmartwychwstania Pańskiego oraz w święta Pańskie, Matki Bożej i Świętych Wyznawców.
Kolor czerwony to znak krwi, męczeństwa, a także ognia. Używa się go w uroczystość Zesłania Ducha Świętego, Wielki Piątek, Niedziele Palmową i w obchody ku czci świętych męczenników.
Kolor zielony symbolizuje nadzieję, odrodzenie, młodość, sprawiedliwość. Stosuje się go w niedziele i dni powszednie okresu zwykłego.
Kolor fioletowy symbolizuje żałobę, pokutę, skruchę, pokorę, oczekiwanie i nadzieję oraz godność. Używany jest w adwencie i wielkim poście i w liturgii żałobnej.
Kolor złoty można nim zastąpić wszystkie kolory z wyjątkiem fioletowego. Zaleca się jego użycie w czasie uroczystości i ważniejszych świąt.
Kolor różowy symbolizuje radość wśród smutku, mówi o bliskim przyjściu Pana, dlatego używa się go w III niedzielę adwentu (Gaudate) oraz IV niedzielę Wielkiego Postu ( Laetare).